DOGenerator

 DOGenerator

Tym razem nieco inny wpis niż zwykle. Postanowiłem opisać moje autorskie narzędzie, które wykorzystuję przy wyszukiwaniu ciekawych miejsc obserwacyjnych. 

Dostępne narzędzia

Obecnie w obszarze Dalekich obserwacji oferta narzędzi i symulatorów jest bardzo szeroka i praktycznie wyczerpująca większość potrzeb amatorów obserwacji. Wymienię tu tylko 3, te najbardziej popularne:

Najlepszy symulator panoram dostępny w sieci autorstwa Ulricha Deuschle
http://www.udeuschle.selfhost.pro/panoramas/makepanoramas_en.htm

PeakFinder - również świetne narzędzie (do 300km) posiadające dodatkowo opcje śledzenia toru Słońca i Księżyca, co ułatwia planowanie ciekawych obserwacji
https://www.peakfinder.com/

Heywhatsthat - świetny symulator odpowiadający na pytanie z jakich miejsc jest widoczny wskazany na mapie punkt

https://www.heywhatsthat.com/

Po co ? 

Dlaczego zatem zdecydowałem się na własne narzędzie? Żaden z powyższych symulatorów uniemożliwia wyszukiwania obszarowego, czyli takiego, które daje możliwość możliwość wskazania wielu punktów i wyszukania dla nich najdalszych widocznych miejsc. Tego typu wyszukiwanie jest szczególnie przydatne w sytuacji gdy chcemy sprawdzić widoczność jednego pasma górskiego z drugiego.  Np. Chcemy sprawdzić widoczność Gorców z Pogórza Dynowskiego. W standardowych narzędziach, zabieramy się do tego w ten sposób, że wybieramy najwyższe szczyty Gorców i symulujemy widoki w azymutach Pogórza. Jednak wszystkich szczytów nie sprawdzimy, a nawet gdybyśmy sprawdzili, nie mamy pewności czy na zboczach tych szczytów nie ma miejsc gdzie cos więcej widać.  Wykorzystując wyszukiwanie obszarowe, wskazujemy obszar Pogórza Dynowskiego (lub jego fragmentu), wskazujemy azymut i szukamy. 

Wyszukiwanie tego typu jest przede wszystkim kosztowne ze względu na użycie sporych zasobów zarówno procesora jak i pamięci - po prostu jest długotrwałe. 

Pomysł na napisanie narzędzia zrodził się z kilku powodów. Przede wszystkim z chęci znalezienia nowych, ciekawych miejsc obserwacyjnych, a także z chęci wykorzystania mocy obliczeniowej komputera (która najczęściej przy pracy biurowej i tak jest marnowana :) ). 

Jak to zrobiłem.

Do tego celu przygotowałem aplikację desktopową umożliwiającą:

• wczytanie mapy (wykorzystałem tu publiczne dostępne mapy SRTM - z dokładnością do 90m) 
• wskazanie wyszukiwanego obszaru
• wskazanie azymutu (od, do i z jakim krokiem)
• następnie dostrojenie samego wyszukiwania (pominięcie niższych punktów, zasięg szukania, czy współczynnik refrakcji)

DOGenerator

Jak to działa:

W aplikacji wyliczam przybliżony czas wyszukiwania. I to właśnie ten czas często, przy dużych wyszukiwanych jest dominujący. W przykładzie powyżej następuje przeszukiwanie fragmentu Bieszczadów - rejonu Tarnicy (od Szerokiego Wierchu do Rozsypańca) w azymutach gór gutyjskich w Rumunii (148 - 155). Przeszukiwane punkty ograniczyłem tylko do tych powyżej 1250m n.p.m, zasięg 185km i standardowy współczynnik refrakcji 0.13. Na niezbyt szybkiej maszynie (kilkuletni laptop) czas wyszukiwania wyniósł około 30min. W tym czasie zbadane zostało 308 punktów (spełniających kryteria wyszukiwania). Po prawej stronie zostały przygotowane rezultaty (od najdalszego) oraz dodatkowo proste wykresy (górny -horyzont, dolny -wysokościowy, na linii najdalszego punktu)

Rezultaty:

Aplikacja prezentuje rezultaty w formie tekstowej, wskazując maksymalną odległość dla danego punktu, współrzędne i azymut oraz dane punktu obserwowanego (współrzędne i wysokość nad poziomem morza). 

Rezultaty można skopiować bezpośrednio do Excela, co umożliwia ich dalszą obróbkę

Wykorzystując dostępne narzędzia webowe można przedstawić uzyskane punkty na mapie

Poza wyszukiwanie obszarowym, aplikacja umożliwia również standardowe wyszukiwanie dla jednego punktu. Poniżej szczyt Tarnicy i kierunek Tatr i Tatr Niżnych - najdalszy punkt Dumbier z odległości prawie 225km.

Trudności

Jak wspomniałem wcześniej, sporym problem jest czas. Dla przeszukiwania dużych obszarów (np. całe Bieszczady, Tatry, Tatry Niże) czas przeszukiwania w interesujących nas azymutach może urosnąć nawet do dni.  Testy prowadziłem dla wyszukiwań ponad 10tys punktów i zasięgiem 400km.

Mapy - przy wyszukiwanych przekraczających obszar mapy, konieczne jest wczytanie kolejnej (co wpływa na coraz większe wykorzystanie pamięci RAM (jedna mapa to 36mln punktów)

Kolejnym uproszczeniem w stosunku do istniejących symulatorów jest wykorzystanie map z mniejszą dokładnością (90m) co jednak pozytywnie wpływa na czas wyszukiwania, gdyż dokładniejsze mapy jeszcze bardziej by wydłużyły te czasy. Minusem są jednak mniejsze dokładności co ma wpływ na rezultaty.

Obecnie aplikacja aplikacja jest w fazie testów i o ile czas pozwala to staram się ją rozwijać i używać.